هنر ۱۴۰۳ در آینه مهر ؛
از کنسرت تخت جمشید تا اجرای ۱۴۰هزار نفری سعدآباد در سالی که گذشت
به گزارش المور، فرایند تولید و عرضه آثار موسیقایی در کشورمان طی سال ۱۴۰۳ با فراز و نشیب های زیادی همراه بود که بعضی از آنها در فضای مجازی و برخی هم در رسانه های رسمی ظهور و بروز خودشان را نشان دادند.
خبرگزاری مهر -گروه هنر؛ موسیقی ایران در سال ۱۴۰۳ هم شرایط متفاوتی را تجربه نمود. شرایطی که ابتدا به واسطه حضور دولت سیزدهم در جریان اجرای سیاستهای فرهنگی کشور در یک قالب و از پس شهادت آیت الله سید ابراهیم رئیسی و روی کار آمدن دولت مسعود پزشکیان کوشش کرد تا در قالبی دیگر خودنمایی کند. مسیری پرفراز و نشیب که هرکدام از هدایت ها و راهبری های آن دربرگیرنده نکات ضعف و قوتی است که می تواند به واسطه برگزاری سلسله نشست های پژوهشی و رساله های دانشگاهی مورد صدمه شناسی و واکاوی قرار گیرد.
بی تردید فرایند تولید و عرضه محصولات موسیقایی در چارچوب برگزاری رویداد، تولید اثر، برگزاری کنسرت و موارد دیگر هم از این تغییر و تحولات مصون نمانده و بسته به سیاست هایی که در این زمینه بسیار مهم و استراتژیک تدوین، ابلاغ و اجرا می شده با نوساناتی روبه رو شد. مسیری پراز حاشیه های ریز و درشت که برخی آلوده به بازیهای «سیاسی»، برخی اسیر و گرفتار کلید واژه ای به نام «مافیا»، بعضی گرفتار راه اندازی نقشه های رسانه ای عجیب و غریب و برخی هم وارد شریان ها و جریان هایی شدند که هرکدام تا مدت ها و روزها سوژه اصلی پرداخت رسانه های رسمی و در اکثر اوقات فضای مجازی بود.
رویدادهایی عجیب و غریب که ظهور و بروز پدیده هایی چون «هوش مصنوعی» و نفوذ اجتناب ناپذیر ابزارها و پلت فرم ها در فضای مجازی، ماجرای حضور در موسیقی و البته انعکاس اخبار و رویدادهای این حوزه را علاوه بر عرضه در فضای رسمی و رایج رسانه ای به دیگر مسیرهای بی پرواتر و غیرقابل کنترل کننده ای هدایت کرد که این فرایند هم خود دربرگیرنده نکات مثبت و منفی زیادی است و حتی می تواند بعنوان یکی از مهم ترین اتفاقات موسیقایی در سال ۱۴۰۳ لقب بگیرد.
طبیعتاً از مناظر و دیدگاه های متنوع و متکثری میتوان به معرفی و انعکاس مهم ترین اتفاقات و رویدادهای موسیقی ایران در سال ۱۴۰۳ پرداخت. مسیری که بی گمان می تواند بسته به هر دیدگاه و تفکری دربرگیرنده بسته های خبری گوناگونی دراین خصوص باشد و در همین جهت گروه هنر خبرگزاری مهر را بر آن داشت تا همانند سالهای قبل به واسطه فرا رسیدن سال نو نیم نگاهی گذرا به مهم ترین، مؤثرترین و خبرسازترین اتفاقات و رویدادهای موسیقی ایران در سال قبل داشته باشد. گذر راهی که امید است روزی مملو از خبرهایی مؤثر و مفید برای توسعه مبحث بسیار مهم و پراهمیت «شنیدن موسیقی خوب» و غلبه کیفیت بر حواشی زرد و بی محتوایی باشد که اساسا تمرکز رسانه ای روی آنها تاریخ مصرفی کوتاه دارند. مسیری که هرچه اتفاقات مطلوب تری در ترویج و توسعه موسیقی اندیشه محور بیفتد بی شک مشتمل بر توسعه و نشر اخبار بیشتری در حوزه موسیقی جدی و در هم جواری واژه «استاندارد» با وجوه سرگرم کننده موسیقی است.
آنچه می خوانید مروری کوتاه و اجمالی بر پنج اتفاق و رویداد موسیقی ایران طی سال ۱۴۰۳ است که رجوع باردیگر به آنها می تواند منبع خوبی برای مرور گذشته و استفاده از نقاط ضعف و قوت آن در آینده باشد.
روایت اول؛ حضور پررنگ کنسرت نمایش «سی صد» در خبرها و حاشیه ها
کی از پروژه های موسیقایی- نمایشی که از سال ۱۴۰۱ در جریان اخبار رسانه ها و فرایند تولید و عرضه آثار موسیقایی عرض اندام کرد، پروژه «سی صد» با راهبری برادران پورناظری و همراهی برخی از مهم ترین هنرمندان عرصه موسیقی و نمایش بود که تبدیل به یکی از پرهزینه ترین، پر خبرترین و پرحاشیه ترین رویدادهای این چند ساله حوزه موسیقی شد و ماجرا را به این سمت و سو هدایت کرد که گروه اجرایی این پروژه تصمیم بگیرند آنرا با قالب و تیمی متفاوت تر در سال ۱۴۰۳ پیش روی مخاطبان قرار دهند.
کنسرت نمایش «سی صد» که این دفعه با داستانی به نام «گات» نوشته محمد رحمانیان شکل گرفت، در رابطه با مبارزه و مقاومت مردم شیراز در مقابل لشکر مغول است. مردمی که در این مبارزه در مقابل ویران کردن تخت جمشید و تصرف جام جم توسط لشکر مغول و ممنوع شدن زبان فارسی در ایران می ایستند. قرار بود در ابتدا این هنرمند شناخته شده عرصه تئاتر کارگردانی اثر را به عهده بگیرد اما در میانه راه مشکلاتی پیش آمد و محمد رحمانیان از پروژه جدا شد.
چندی بعد هم مشخص شد رضا گوران از دیگر هنرمندان شناخته شده عرصه تئاتر و سینما بعنوان مشاور کارگردان این پروژه با گروه همکاری می کند. این نحوه همکاری هم با حواشی همراه بود، اما هرچه بود ماجرا را بسمت و سویی برد که برادران پورناظری به خوانندگی اشکان کمانگری با تعدادی از بازیگران مطرح سینما و تئاتر همچون علی نصیریان، نوید محمدزاده، بهرام افشاری، بهرام رادان، گوهر خیراندیش، دلنیا آرام، علی براتی، هدیه آزیدهاک و اهورا ابوالحسنی این اثر را روی صحنه ببرند.
به هر ترتیب فصل دوم کنسرت نمایش «سی صد» برادران پورناظری که اینروزها مقرر است در کشورهای دیگر هم روی صحنه برود. مهر سال ۱۴۰۳ با میزبانی بیشتر از ۱۴۰ هزار مخاطب در کاخ سعدآباد تهران به پایان رسید تا پرونده یکی از پرخبرترین پروژه های موسیقایی سال قبل این چنین در تاریخ ثبت گردد.
روایت دوم؛ شکسته شدن طلسم برگزاری کنسرت در تخت جمشید و تولد خبرها
واخر خرداد سال ۱۴۰۳ بود که محسن خباز از تهیه کنندگان عرصه موسیقی که با برگزاری کنسرتهای علیرضا قربانی فصل جدیدی از فعالیتهای موسیقایی خویش را تجربه می کند، از برگزاری کنسرتهای این خواننده در تخت جمشید اطلاع داد و اظهار داشت: درخواست مجوز برای کنسرت علیرضا قربانی در تخت جمشید بیشتر از یک سال قبل داده شده بود و در نهایت با صدور مجوز، اجرای آن برای تیر ماه برنامه ریزی شده است. این کنسرت بشکل بلیت فروشی با حضور مخاطبان گسترده در پهنه تاریخی پارسه تخت جمشید برگزار می گردد و جزئیات تکمیلی آن بزودی اعلام خواهد شد.
علیرضا قربانی بعد از اجرای تهران در نوروز ۱۴۰۳، در برلین، گوتنبرگ، میلان و دوبی روی صحنه رفت و در بازگشت به ایران، اجرا در تخت جمشید جدید ترین کنسرت وی در داخل کشور بود؛ مسیری که سبب شد سیل خبرهای مثبت و منفی فراوانی از پس خبر برگزاری کنسرت این خواننده در تخت جمشید منتشر شود و تا مدت ها توجه رسانه ها را بسمت خود جلب نماید.
در واقع میتوان این طور نوشت که قربانی تنها کسی بود که توانست مجوز برگزاری کنسرت را در تخت جمشید بگیرد. شرایطی که پیش از این محمدرضا شجریان، شهرام ناظری، یانی و کیتارو برای برگزاری کنسرت در تخت جمشید اعلام آمادگی کرده بودند اما این رویکرد همواره با مخالفت روبه رو شده بود.
برگزاری این کنسرت در محوطه تاریخی و جهانی تخت جمشید باآنکه با استقبال روبه رو شد و بلیت های ۳۰۰ تا ۷۵۰ هزار تومانی آن به سرعت فروش رفت اما نگرانی هایی را از زاویه نگاه برخی کارشناسان میراث فرهنگی در حوزه صدمه به مکانهای تاریخی به دنبال داشت.
هر چند در این رابطه محمد ثابت اقلیدی مدیرکل وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس اظهار داشت: تمامی جوانب کار برای اجرای چنین کنسرتی در یک مجموعه تاریخی با دقت و نظارت کارشناسان حوزه میراث فرهنگی گردشگری استان سنجیده شده است.
به هر حال برگزاری این کنسرت آن هم در مجموعه ای که در لیست میراث جهانی یونسکو قرار دارد مخالفان و البته موافقانی داشت و تا مدت ها در موسیقی و میراث فرهنگی خبرسازی کرد.
روایت سوم؛ معرفی ایران به فرهنگ جهانی با یک پروژه موسیقایی ویژه
ز معدود اتفاقات مهم و موسیقایی سال ۱۴۰۳ که به واسطه تلاش مجموعه ای از هنرمندان فعال عرصه موسیقی به مدیریت هنری حسین علیزاده بعنوان یکی از معتبرترین هنرمندان این حوزه پیش روی مخاطبان قرار گرفت و تا مدتی هم جزو خبرسازترین اتفاقات موسیقایی عرضه شد، رونمایی از پروژه «دستگاه های موسیقی ایران» بود.
چارچوبی که در این سال ها به واسطه تلاش هنرمندان دیگری چون محسن نفر در قالبی دیگر پیش روی مخاطبان گرفته بود و اتفاقاً هم تبدیل به یکی از مراجع مهم حوزه ردیف شد اما از آن زمان تابحال کمتر رویداد و پروژه ای را میتوان یافت که در آن یک هنرمند ممتاز، دارای جایگاه و پیشگام در زمینه موسیقی بتواند مجموعه ای را پیش روی مخاطبان و علاقمندان موسیقی قرار دهد که میتوان آنرا جزو مهم ترین رویدادها موسیقی سال قبل ارزیابی کرد.
مجموعه «دستگاه های موسیقی ایران» به شکلی نتیجه تلاش حسین علیزاده در زمینه موسیقی ردیف دستگاهی و آموزش آن مشتمل بر ۱۳ دستگاه و آواز موسیقی ایرانی بود که در چارچوب ۱۷ سی دی و ۱۳ کتاب نت عرضه شده است. این در حالیست که اشعار این مجموعه هم توسط سیروس جمالی برای سهولت در یادگیری و به خاطر سپردن گوشه ها، بطور دقیق تر بگونه ای سروده شده اند که نام هر گوشه در شعرِ آن جای گرفته است.
حسین علیزاده در یکی از توضیحاتش پیرامون این مجموعه اظهار داشته بود: در رابطه با تصمیمات اشتباهی که پیرامون ردیف صورت گرفته من مصاحبه های گوناگونی داشتم و بارها از نقصان های موجود در مراکز آموزشی حرف زدم. به همین جهت با خودم فکر کردم که این ماجرای ریشه ها را بشکلی دیگر نگاه کنم. به هر حال ردیف مسیری است که مردم آنچنان با آن آشنایی ندارند و من آمدم تا به واسطه طراحی هایی که دراین خصوص انجام می دهم، ردیف را به مردم معرفی کنم. اینها صرفا آثار مردمی هم نیستند بلکه یک بسته آموزشی خوب است. پس وقتی به موسیقی فکر می نماییم خیلی دشوار می باشد که هم تعریف دانشگاهی و هم تعریف مردمی داشته باشد. مسیری که واقعا به تنهایی نمی توانستم آنرا انجام دهم و یک تیم ۱۰۰ نفره همراه من بود.
روایت چهارم؛ جشنواره موسیقی فجر و داستان های همیشه خبرسازش
هلمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر به دبیری رضا مهدوی، ریاست احمد صدری و مدیریت اجرایی محمدعلی مرآتی، به همت معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری دفتر موسیقی ارشاد، انجمن موسیقی ایران و بنیاد فرهنگی هنری رودکی، از ۲۳ تا ۲۹ بهمن ۱۴۰۳ در تهران و استانهای کشور برگزار گردید.
برگزاری چهلمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر هم بی شک می تواند بعنوان یکی از خبرساز ترین رویدادهای در رابطه با حوزه موسیقی در سال ۱۴۰۳ محسوب شود. مسیری که در این دوره به واسطه تغییر دولت ها که طبیعتاً تغییر نگرش های مدیریتی را هم بهمراه خود داشت منجر به ظهور و بروز اتفاقاتی شد که می تواند این رویداد را بعنوان یکی از پر خبرترین رویدادهای در رابطه با موسیقی در سال ۱۴۰۳ تبدیل کند.
برگزاری مراسم افتتاحیه جشنواره در هنرستان موسیقی پسران برای نخستین بار در تاریخ چند سال گذشته جشنواره موسیقی فجر، ماجراهای خبرساز در ارتباط با تقدیم روزانه اجراهای جشنواره به یکی از هنرمندان فعال عرصه موسیقی بخصوص حسین علیزاده، محسن چاوشی و سیمین غانم که با واکنش های مثبت و منفی گوناگونی همراه شد، حضور پررنگ تر مقامات عالی دولت بخصوص معاون امور زنان رئیس جمهور و دیداری که با بانوان هنرمند شرکت کننده در جشنواره داشت، حواشی در ارتباط با برگزاری کنسرتهای پاپ جشنواره، حواشی در ارتباط با کم و زیاد شدن برخی از جوایز بخش مسابقه این رویداد بخصوص جایزه باربد، حضور پرتعداد گروه ها و هنرمندان هنرستان های هنرهای زیبای کشور همچون مواردی بود که در این رویداد با خبرها و واکنش های بیشتری همراه شد.
روایت پنجم؛ موسیقی نواحی و قصه انتقال یک جشنواره از کرمان به هرمزگان
کی دیگر از اتفاقات مهم و خبرساز موسیقی در سال ۱۴۰۳ مبحث برگزاری جشنواره موسیقی نواحی بود که طی سالهای اخیر با فراز و نشیب های زیادی در نحوه برگزاری، کیفیت حضور گروه ها و هنرمندان شرکت کننده همراه بود.
مسیری پرچالش و خبرساز که باعث تغییر و تحولات زیادی در نحوه برگزاری و حتی مکان برگزاری این رویداد ملی شد و شرایطی را فراهم نمود که مخاطبان و علاقمندان این حوزه بعد از منتفی شدن ماجرای میزبانی استان کرمان که آن هم با حواشی زیادی همراه بود، منتظر برگزاری جشنواره ای باشند که مقرر است دوره هفدهم آن پس از توقف یک ساله، در اردیبهشت سال ۱۴۰۴ از پس تغییر در مکان برگزاری جشنواره به میزبانی استان هرمزگان برگزار گردد.
اگرچه در رابطه با نحوه میزبانی جشنواره موسیقی نواحی چه آن زمان که کرمان میزبان چندین دوره بود و چه زمانیکه در تهران شاهد برگزاری جشنواره موسیقی نواحی با رویکرد متفاوت «منطقه ای» و «ملی» بودیم با حرف و حدیث های فراوان و حتی نقطه نظرات متفاوتی روبه رو می شدیم اما هرچه هست این رویداد به سبب جذابیت های فراوانی که می تواند برای مخاطبان و حتی جذب منابع اقتصادی در حوزه گردشگری داشته باشد همواره جزو پرطرفدارترین رویدادها در حوزه های رسانه ای و خبری است که ای کاش این پرطرفداری و جذابیت در حوزه مخاطب هم دیده می شد.
جشنواره موسیقی نواحی فرآیندی بشدت دارای بحث و نظر است که انتظار می رود حالا پس از ظرف یک مسیر تقریبا پرحاشیه خبری، انتقال رویداد از کرمان به هرمزگان بتواند باعث رونق این گونه موسیقایی جذاب و سرشار از تأثیرات فرهنگی مبتنی بر اعتقادات و باورهای ایرانی ها شود.
شرایطی که طی سالهای اخیر به سبب برخی مراودات پرنوسان میان مدیران میانی و بالادستی نهادها و مجموعه های استانی و تهران نشین وارد چالش های سختی شده که دود آن به چشم کلیت جشنواره و کلیده واژه موسیقی نواحی رفته است و میبایست برای رسیدن به ساحل آرامش به یک نقطه نظر تقریبا مشترک رسید.
منبع: almur.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات کاربران المور در مورد این مطلب