وقتی هنرها از هم اقتباس می کنند عاشورا در نقاشی الهام بخش سینماست؟
المور: به گزارش المور، هادی مقدم دوست با تکیه بر پیوند میان هنرهای مختلف اظهار داشت: نقاشی و سینما رقیب یکدیگر نیستند، بلکه مکمل هم اند و در تبادل الهام می توانند روایت هایی عمیق و اثرگذار بیافرینند.
به گزارش المور به نقل از مهر، نمایشگاه آثار عاشورایی گنجینه مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری با عنوان «به بلندای تاریخ» تا پایان ماه صفر در سه گالری حوزه هنری برپاست.
آثار این نمایشگاه در چارچوب ۱۰ روایت با عناوین «سرآغاز حماسه»، «دشت آزادگی»، «فتح خون»، «آینه پیامبر»، «شاه شمشادقدان»، «لالایی فرشته»، «عرش بر خاک»، «تک سوار بی سوار»، «قصه سر» و «هنوز کربلا» ارائه شده است که هر یک شامل آثاری موضوعی و در رابطه با عاشورا هستند.
این روایات توسط تعدادی از چهره های مطرح سینما، تئاتر، تلویزیون و رادیو که پیشتر نیز در آثار عاشورایی حضور داشته اند، نوشته شده است. همچون این افراد میتوان به داریوش ارجمند، سیدمحمود رضوی، بهادر زمانی، علیرضا شجاع نوری، فرهاد قائمیان، فریبا کوثری، حمید گروگان، هادی مقدم دوست، حمیدرضا نعیمی و داریوش یاری اشاره نمود.
آن جا که حماسه هر روز زنده تر می شود
هادی مقدم دوست، نویسنده و کارگردان فیلم های سینمایی «هیهات» و «سر به مهر»، یکی از روایتهای نمایشگاه «به بلندای تاریخ» را با عنوان «هنوز کربلا» نگاشته است:
«هنوز کربلا؛ آن جا که حماسه هر روز زنده تر می شود
حدود ساعت ۳ بامداد هر ۱۲ روز جنگ و دفاع، چند صدا با هم می آمیخت؛ اذان صبح، صدای پدافند، صدای انفجار و به هدف خوردن های دور و نزدیک و همزمان صدای پیوسته جاروی پاکبانی که سربه زیر و آرام مشغول کارش بود، با دقت و ریزه کاری، اگر خرده شیء یا برگی جامانده بود، آنرا هم با نوک جارو می کشید طرف دیگر. شهر در آن ۱۲ روز سرشار از وقار و آرامش و وظیفه شناسی بود. انگار آدم ها بدشان می آمد صدای دشمن حرامی، کار و بارشان را بر هم بزند و می گفتند: «مرگ دست خداست». حواس شان به لطمه و مراقبت بود اما حاضر نبودند ذره ای در مقابل این متجاوز جانی بی شرم، رفتاری داشته باشند که عزت و غرورشان خدشه بردارد، چون که فکر خفت برایشان قابل تحمل نبود.
اواخر روزهای این دفاع و پذیرش آتش بس، هیات ها، تکیه ها و حسینیه ها شروع کردند به سیاه پوشی و پرچم زدن برای اقامه عزای ماه محرم و گاهی همان نیمه شب ها در حین شلیک و به هدف خوردن هم داربست و پرچم و سیاهی می زدند و ثانیه ای به هیچ صدایی توجه نمی کردند و کارشان را ادامه می دادند.
کلیدواژه ایران «کار» است و عزای امام حسین (ع)، بخشی از فعل و عمل صالح محب خاندان (ع) و کار و بار و زندگی اوست. کار او به دوش کشیدن بار امانت کربلاست؛ امانت عزت و شرافتی که امام مقابل السلام به آنها عطا کرده و همین امانت داری است که وقار لحظه بمباران را همراه می آورد. همان آرامش کاسب و عابر و پاکبان و سرباز و نیروی پدافند و سردار و مردم در هنگام بمباران و همان عزت و آرامشی که در نقش صورت و چهره عزاداران این نقاشی ها می بینید. به شکل های این نقاشی ها نگاه کنید، به این رنگ و نقش ها بنگرید که به آرامی بر بوم نشسته و آرامش و وقار را به بیننده منتقل می کنند. این رنگ و نقش ها بار امانت سنگینی را به دوش می کشند، تصاویری آرام و سنگین در حفظ امانت امامی که برای شان «هیهات منا الذله» را به یادگار گذاشت. این نقاشی ها مبین آن است که هر روز عاشور است، حماسه همچنان زنده است و غیرت برای عزت ادامه دارد.»
هادی مقدم دوست، نویسنده و کارگردان سینما، در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره ی نمایشگاه «به بلندای تاریخ» اظهار نمود: در تک تک این نقاشی ها لحظه های عاشورا، قیام امام حسین (ع) و معارفی که در این نهضت نهفته است، به خوبی دیده می شود. این تأثیر عمیق تنها هنگام بازدید احساس نمی گردد، بلکه بعد از ترک نمایشگاه نیز در ذهن مخاطب باقی می ماند. این همان ظرفیت بی نظیر هنر است که می تواند پیام های عاشورایی را ماندگار منتقل کند.
وی درباره ی ایده خود برای نگارش روایت این نمایشگاه اظهار داشت: این نقاشی ها، بخصوص شمایل هایی که با آرامش و متانت تصویر شده اند، نشان می دهند که هر روز عاشوراست، حماسه همچنان زنده است و غیرت برای عزت استمرار دارد.
ارتباط نقاشی و سینما از نگاه مقدم دوست
وی در جواب پرسشی درباره ی ارتباط نقاشی و سینما توضیح داد: سینما قالبی هنری است که می تواند از سایر شاخه های هنر بهره ببرد. یک فیلمساز هم می تواند از عناصر ظاهری یک اثر نقاشی الهام بگیرد و هم از مفاهیم پنهان آن. نگاه و سبک یک نقاش، رفتار هنرمندانه او و حتی لحن و آرایه های به کاررفته در آثارش، می تواند ایده های جدیدی برای یک فیلمساز خلق کند.
او با نگاهی گسترده تر به امکان تبادل الهام میان همه شاخه های هنری اشاره نمود و اظهار داشت: یک نقاش می تواند تحت تأثیر یک شعر قرار گیرد و یک شاعر نیز می تواند از یک تابلو نقاشی الهام بگیرد. حتی یک اثر سینمایی خاص ممکنست الهام بخش هنرمندی در حوزه ای دیگر شود. به بیان دیگر، همه هنرها می توانند با یکدیگر گفتگو کرده و از هم بیاموزند.
مقدم دوست با تکیه بر جایگاه عاشورا در هنر اظهار نمود: در تمامی نقاشی های نمایشگاه «به بلندای تاریخ» میتوان لحظه های عاشورا و قیام امام حسین (ع) را مشاهده کرد. به قول او، معارف نهضت حسینی در این آثار متجلی است و اثرگذاری آنها ماندگار خواهد بود؛ به شکلی که مخاطب نه تنها هنگام تماشای اثر، بلکه بعد از آن نیز تحت تأثیر قرار می گیرد.
ماندگاری اثر عاشورایی در ذهن مخاطب
وی اظهار داشت: اگر یک اثر هنری بتواند حتی لحظه ای یا معرفتی از عاشورا را درست و موفق به تصویر بکشد، آن تصویر در ذهن مخاطب ماندگار خواهد شد. هر بار که فرد باردیگر به آن اثر نگاه کند یا حتی تنها به یادش بیفتد، بار دیگر با همان حس و حال عاشورایی مواجه می شود. این ماندگاری یکی از خاصیت های مهم هنر متعهد به مفاهیم عاشورا است.
این کارگردان سینما در انتها اشاره کرد: هنر ابزاری نیرومند برای حفظ و بازآفرینی مفاهیم ماندگار تاریخی و مذهبی، همچون عاشورا، به حساب می آید. به باور او، نقاشی و سینما رقیب یکدیگر نیستند، بلکه مکمل هم اند و در تبادل الهام می توانند روایت هایی عمیق و اثرگذار خلق کنند؛ روایت هایی که حتی بعد از ترک نمایشگاه یا پایان یک فیلم، همچنان در ذهن و دل مخاطب زنده باقی می مانند. به طور خلاصه، هادی مقدم دوست، نویسنده و کارگردان فیلمهای سینمایی «هیهات» و «سر به مهر»، یکی از روایتهای نمایشگاه «به بلندای تاریخ» را با عنوان «هنوز کربلا» نگاشته است: «هنوز کربلا؛ آن جا که حماسه هر روز زنده تر می شود حدود ساعت ۳ صبح هر ۱۲ روز جنگ و دفاع، چند صدا با هم می آمیخت؛ اذان صبح، صدای پدافند، صدای انفجار و به هدف خوردن های دور و نزدیک و همزمان صدای پیوسته جاروی پاکبانی که سربه زیر و آرام مشغول کارش بود، با دقت و ریزه کاری، اگر خرده شیء یا برگی جامانده بود، آن را هم با نوک جارو می کشید طرف دیگر. حواس شان به لطمه و مراقبت بود اما حاضر نبودند ذره ای در مقابل این متجاوز جانی بی شرم، رفتاری داشته باشند که عزت و غرورشان خدشه بردارد، چون که فکر خفت برایشان قابل تحمل نبود. کار او به دوش کشیدن بار امانت کربلاست؛ امانت عزت و شرافتی که امام مقابل السلام به آنها عطا کرده و همین امانت داری است که وقار لحظه بمباران را همراه می آورد.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات کاربران المور در مورد این مطلب